กำนันผู้ใหญ่บ้าน.com

ในอดีตเรามีรางวัลอะไรให้กำนัน ผู้ใหญ่บ้านที่ปฏิบัติหน้าที่ได้ยอดเยี่ยมบ้าง?

เป็นที่รู้กันโดยทั่วไปว่า วันที่ 10 สิงหาคมของทุกปี เป็นวันกำนันผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งจะมีมอบรางวัลกำนันและผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยม หรือที่เราเรียกกันสั้นๆ ว่า “รางวัลแหนบทองคำ” ให้แก่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้านที่ผ่านการคัดเลือกตามที่กำหนดไว้ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยหลักเกณฑ์การแบ่งชั้นรางวัลกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล สารวัตรกำนันและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านพุทธศักราช 2556

โดยรางวัลกำนันยอดเยี่ยม จะได้รับ แหนบทองคำ อาวุธปืนสั้น และเครื่องแบบปกติขาว กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยม ครั้งที่สองจะได้รับรางวัล แหนบทองคำ อาวุธปืนลูกซองยาวห้านัด และเครื่องแบบปกติขาว กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยมครั้งที่สามขึ้นไป จะได้รับรางวัล แหนบทองคำ โล่เกียรติยศ และเครื่องแบบปกติขาว

ส่วนรางวัลผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยมจะได้รับ แหนบทองคำอาวุธปืนสั้นและเครื่องแบบปกติขาว กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยมครั้งที่สอง จะได้รับรางวัล แหนบทองคำ อาวุธปืนลูกซองยาวห้านัด และเครื่องแบบปกติขาว กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยมครั้งที่สามขึ้นไป จะได้รับรางวัล แหนบทองคำ โล่เกียรติยศ และเครื่องแบบปกติขาว และรางวัลชั้นที่ 2 กำนันจะได้รับเงินรางวัลละ 3,000 บาท ส่วนผู้ใหญ่บ้าน เป็นเงินรางวัลละ 2,000 บาท

ซึ่งการมอบรางวัลที่กล่าวมาข้างต้นแม้เป็นเงินจำนวนไม่มาก ถ้าเทียบกับสิ่งที่กำนันและผู้ใหญ่บ้านเสียสละให้แก่ชุมชนแล้ว แต่รางวัลทั้งหลายล้วนสร้างความภูมิใจให้แก่กำนันและผู้ใหญ่ ตลอดจนครอบครัว ประชาชนในตำบลและหมู่บ้าน ทั้งทำให้ประชาชนในชุมชน มีความรู้สึกร่วมพร้อมที่จะให้ความร่วมมือและส่งเสริมการปฏิบัติหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และยังทำให้กำนันและผู้ใหญ่บ้านมีขวัญและกำลังใจในการปฏิบัติหน้าที่ 

เมื่อทราบคร่าวๆ เกี่ยวกับรางวัลแหนบทองคำแล้ว ก็เกิดคำถามว่าในอดีตเรามีรางวัลอะไรมอบให้กำนัน ผู้ใหญ่บ้านเพื่อตอบแทนที่ปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างยอดเยี่ยมบ้าง วันนี้เราจะมาเล่าเกร็ดความรู้ เรื่องการให้รางวัลแก่ กำนันและผู้ใหญ่บ้านในอดีต ซึ่งเมื่อเราสืบค้นในหนังสือเทศาภิบาล เล่ม 1 แผ่น 5 วันที่ 1 สิงหาคม ร.ศ.125 มีการกล่าวถึงการมอบรางวัลแก่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน จึงทำให้ทราบว่ามีการมอบรางวัลให้แก่ กำนันและผู้ใหญ่บ้าน มาตั้งแต่ พ.ศ. 2447 หรือ ร.ศ. 123 โดยพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงดำรงราชานุภาพ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ทูลพระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นมรุพงษ์ศิริพัฒน์ ข้าหลวงพิเศษจัดราชการตำแหน่งข้าหลวงเทศาภิบาล สำเร็จราชการมณฑลปาจิณบุรี ขอให้มีการมอบรางวัลให้แก่กำนัน ผู้ใหญ่บ้านโดยกำหนดรางวัลไว้ 3 ประเภท คือ รางวัลให้ผู้มีความชอบป้องกันเหตุร้าย รางวัลให้ผู้มีความชอบปราบปรามโจรผู้ร้ายและรางวัลให้ผู้มีความชอบรักษาความสะอาดหมดจดในท้องที่ ซึ่งมีการกำหนดเงื่อนไข รายละเอียดไว้ดังนี้

  1. รางวัลป้องกันเหตุร้าย โดยจะมอบรางวัลให้แก่ กำนัน หากภายใน 1 ปีไม่มีเหตุโจรผู้ร้ายในตำบล ราษฎรในท้องที่อยู่เย็นเป็นสุข ไม่มีการโจรกรรม และการทำร้ายร่างกายกัน และจะมอบรางวัลให้ผู้ใหญ่บ้าน กรณีมีเหตุโจรกรรมและการทำร้ายร่างกายกัน แต่ผู้ใหญ่บ้านทำให้โจรผู้ร้ายไม่สามารถเอาทรัพย์ไปได้ หรือทำให้การกระทำนั้นไม่สำเร็จ โดยที่เจ้าของทรัพย์ไม่ได้รับอันตราย
  2. รางวัลการปราบปรามโจรผู้ร้าย มอบให้กรณีเจ้าของท้องที่ที่เกิดเหตุ ที่ช่วยเหลือให้มีการจับตัวคนร้ายได้ และมอบให้ผู้ใหญ่บ้านกรณีมีคนร้ายเข้ามาอาศัย หลบซ่อนในท้องที่และผู้ใหญ่บ้านสามารถจับกุมตัวได้
  3. รางวัลความสะอาดหรือจัดให้มีการพัฒนาภายในตำบลมอบให้แก่ กำนัน ในกรณีมีการสร้างถนน หรือบำรุง ซ่อมแซมสิ่งของต่างๆ ให้เป็นประโยชน์แก่ตำบล สาธารณประโยชน์ หรือทำให้ภายในชุมชนสะอาด ป้องกันไม่ให้เกิดการแพร่ระบาดของโรค

โดยกรมหลวงดำรงราชานุภาพขออนุญาตจ่ายเงินรางวัลให้แก่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้านผู้ที่มีความชอบใน ร.ศ. 123 เป็นจำนวน 3,569 บาท จึงทำให้เราทราบว่า ในอดีตมีการมอบเงินรางวัลเพื่อเป็นขวัญและกำลังให้กำนันและผู้ใหญ่บ้านที่ปฏิบัติหน้าที่ได้ตรงตามเงื่อนไขและหลักเกณฑ์ ซึ่งเงื่อนไขและหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้ล้วนทำให้ตำบลและหมู่บ้านที่กำนันและผู้ใหญ่บ้านดูแลได้รับการพัฒนา มีการป้องกันเหตุร้าย สร้างความสงบเรียบร้อยในชุมชน ตลอดจนจับกุมผู้กระทำความผิด ซึ่งเป็นที่มาและตัวอย่าง ให้กำนันและผู้ใหญ่บ้านในปัจจุบันดำเนินการตามรอย เพื่ออำนวยความเป็นธรรมและดูแลรักษาความสงบเรียบร้อยและความปลอดภัยให้แก่ราษฎร สร้างความสมานฉันท์และความสามัคคีให้เกิดขึ้นในตําบล หมู่บ้าน มุ่งปฏิบัติหน้าที่ตามภารกิจของกระทรวงมหาดไทยในการ “บำบัดทุกข์ บำรุงสุข” ให้แก่ประชาชนสืบไป

หนังสือเทศาภิบาล เล่ม 1 แผ่น 5 วันที่ 1 สิงหาคม ร.ศ. 125
Share
Share
Send to Email